—
مشخصات کتاب
- عنوان کتاب: سیاه دانه، دانه شفابخش
- نویسنده: یوزف نویمایر
- مترجم: سیدحسن ناصری (به اهتمام: هادی کوهستانی)
- ناشر: قاف مشهدالرضا (ع)
- شابک: 7-27-8855-964
- قطع: وزیری
- تعداد صفحات: ۱۷۶
—
معرفی کتاب
كتاب «سياه‌دانه، دانه شفابخش در طب اسلامی»، حاوی مطالبی در ارتباط با تحقيقات نوين پزشكی از ديدگاه طب اسلامی در خواص دارويی و جنبه درمانی و پيشگيری امراض در اين گياه است.
نويسنده بعد از بيان مقدمه، كتاب خود را در ۱۰ فصل تدوين كرده است. در فصل اول اين كتاب «معرفی سياه‌دانه در طب اسلامی»، فصل دوم «مواد موجود در سياه‌دانه و كاربرد آن در صنعت داروسازی» كه در برگيرنده مطالبی از تأثير اسانس سياه‌دانه بر جسم، روح و روان است، فصل سوم «تهيه و كاربرد صحيح فرآورده‌های سياه‌دانه» و در فصل چهارم «عملكردهای اختصاصی سياه‌دانه» بررسی می‌شود.
هم‌چنين در عناوين ديگر اين كتاب «فهرست بيماری‌های متداول» و درمان آن با سياه‌دانه، «كاربرد سياه‌دانه در دامپزشكی»، «زيبايی طبيعی با سياه‌دانه»، «سياه‌دانه و آشپزی»، مواد مؤثر گياهان دارويی و احاديث مربوط به سياه‌دانه قرار دارند و در پايان اين كتاب نيز به منابع و ضمايم پرداخته شده است.
—
گزیده‌ای از کتاب
داروهایی از طبیعت که هزاران سال است انسان آنها را کشف و آزمایش کرده، در اواخر قرن بیستم میلادی دوباره مورد توجه قرار گرفت. هرچند طب دانشگاهی و علم داروسازی که از جهان بینی علمی متأثر است، با کاهش اقبال مواجه گردیده و در مقابل، تمایل مردم به محصولات دارویی سنتی افزایش یافته است و دانسته‌های قدیمی‌ها و کهنسالان در مورد تأثیر گیاهان دارویی هر لحظه جایگاه بیشتری در اذهان مردم می‌یابد.
قدیمی‌ترین مکتوبات راجع به آن در یک کتاب گیاه‌شناسی عصر آشوریان آمده است که سیاه‌دانه را با نام «تین – تیرسیاه»، بسیار کاربردی توصیف کرده و نقش دارویی برجسته‌ای را در درمان ناراحتی‌های داخلی و خارجی برای آن قائل شده است. حتی فراعنه مصر نیز از تأثیرهای این گیاه دارویی مطلع بوده‌اند. پزشکان خانوادگی آنها، همیشه یک ظرف کوچک حاوی سیاه دانه همراه داشتند تا پس از پرخوری فراعنه، نفخ و دل دردهای آنان را به سرعت تسکین دهند. در فاصله قرن دوم تا هفتم میلادی اکوپته ها، – بازماندگان مسیحی مصر باستان – دانش گیاه‌شناسی سنتی را به دیگران منتقل کردند.
در انجیل، سیاه‌دانه با نام اکتساه یا کتزا ادویه ای خاص برای مطبوع کردن نان و شیرینی دانسته شده است. درمانگران بزرگ عهد یونان و روم نیز با خصوصیات درمانی آن آشنا بوده‌اند. «هیپو کراتس، پزشک مشهور یونانی در قرن پنجم قبل از ماه از گیاهی به نام ملانتيون، یعنی برگ سیاه نام برده است. طبیبان هم عصر وی نیز در منور آن زمان این واژه را در رابطه با درمان بیماری‌های گوناگون به کار می‌برند. در دیگر اسناد باستانی می‌توان بهاء واژه را با نام علمی‌اش، نیگلاء پیدا کرد که برگرفته از وازهای لاتین به معنای اسیاه است.
—
