تاریخ طب گواهی می‌دهد خدمتی که زالو به نوع بشر کرده است، بیش‌تر از تمام زیان‌هایی است که برای وی بر می‌شمارند. سابقه هيرودين‌تراپی (زالو درمانی) به حدود 3500 سال قبل در مصر می‌رسد و از 2500 سال پیش در هند، یونان، رم، ایران و سپس در اروپا مورد استفاده قرار گرفته است. در کشور ما اطباء بزرگی چون رازی، ابن سینا و جورجانی این روش را تایید و تشریح کرده‌اند.
در حال حاضر در کلینیک‌های معتبر کشورهایی مانند چین، هند، روسیه، آمریکا، انگلیس و بسیاری دیگر از کشورها از زالو به طور گسترده و رسمی در مقاصد طبی استفاده می‌شود. برای مثال جامعه جراحان انگلستان کاربرد زالو پس از جراحی‌های پلاستیک و پیوند اعضاء (حتی بین عمل جراحی) را پذیرفته‌اند. در روسیه و اوکراین جهت رفع چروک صورت، کرم‌های آرایشی ساخته می‌شود که ماده موثره آن از زالو بدست می‌آید. جالب است بدانید که کشور ترکیه مثل بانک خون بانک زالو هم دارند.
روش اثر زالو
زالو با خونخواری، خون آلوده و فاقد اکسیژن را از عمق بدن خارج و هم زمان بزاق خود را که حاوی ماده ضدانعقادی هیرودین و احتمالا بیش از صد نوع ماده فعال دیگر است را به بدن تزریق می‌کند. یعنی دو عمل تصفیه و رقیق‌سازی خون را هم‌زمان انجام می‌دهد. این سالم‌سازی خون به کنترل عفونت‌ها و عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن و افزایش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها منجر می‌شود و به باز شدن عروق کمک فراوانی می‌کند. هیرودین که ماده اصلی ضدانعقاد بزاق زالو است، نسبت به داروی هپارین که از مهم‌ترین مواد ضدانعقادی مورد استفاده در پزشکی است، اثرات قوی‌تر و اختصاصی‌تری دارد و در باز کردن عروق از جمله عروق کرونری قلب بسیار موثر است. از دیگر خواص اثبات شده بزاق زالو می‌توان به این موارد اشاره نمود:
- خاصیت بی‌حس‌کنندگی و ضد دردی
- خاصیت گشاد‌کنندگی عروق
- خاصیت ضد‌التهابی و ضد لخته‌ایی
- خاصیت آنتی بیوتیکی (چرک خشک‌کنی)
کاربردهای درمانی زالو در طب مدرن
در طب نوین زالو دارای کاربردهای درمانی گسترده‌ایی است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- جراحی‌های پیوند اعضاء (برای برقراری خون عضو پیوندی)
- جراحی زیبایی و پلاستیک (جهت رفع چین چروک پوست)
- ورم دست و پا (به خصوص ورم ناشی از مشکلات سیاه رگی)
- درمان بیماری‌هایی مانند واریس
- بواسیر
- واریکوسل
- گرفتگی‌های عروقی مثل بسته بودن رگ‌های قلب
- و …
جایگاه زالو در طب سنتی ایران
ابوعلی سینا باب مبسوطی پیرامون زالو دارد و می‌گوید: زالو بهتر از حجامت خون، تباه را از عمق بدن بیرون می‌کشد. نکته بارز جرجانی با تمام حکما درباره کاربرد زالو این است که در کتاب ذخیره می‌گوید: «نخست تن را به اصلاح مزاج پاک باید کرد، سپس زالو را فراز گذارید تا منفعت او پدید آید.» موارد اصلي استفاده از زالو در طب سنتي به شرح زير مي‌باشد:
1- اکثر جاهایی که محتاج به تخلیه هستند و نمی‌توان بادکش گذارد باید زالو انداخت تا تخلیه صورت گیرد.
2- زالو نسبت به حجامت خون را از عمق عضو می‌کشد.
3- در بیماری‌های مزمن پوستی مانند آکنه، جوش، دمل، زرد زخم، اگزما و جرب و امثال این‌ها زالو مفید است.
4- انگشتان و مناطقی که گانگرن شده و یا ادماتوز هستند و باید قطع شوند، زالو اثر درمانی مفید دارد. مانند پای دیابتیک تحت نظر پزشک طب سنتی
اندیکاسیون‌های هيرودين‌تراپی (زالو درمانی)
1- درمان بیماری‌های پوستی:
- جوش‌های صورت و بدن و دمل‌های پوستی
- اصلاح بد رنگی پوست با زالو اندازی تا مقدار زیادی بر طرف می‌شود.
- رفع چین و چروک‌های پوست و برای حفظ شادابی و زیبایی پوست
- ترک لب
- کهیر
- اگزما
- پسوریازیس
- آکنه
- زونا
- تبخال
- کانون‌های عفونت و تخلیه زخم‌های عفونی
2 – درمان امراض سر:
- درمان سکته‌های مغزی
- درمان سردردهای دموی و سایر سردردهای شقیقه (میگرن)
- آلزایمر یا فراموشی
- رعشه یا پارکینسون
- ام اس
- تقویت حافظه
3- درمان امراض چشم و بیماری‌های آن:
- ضعف دید
- شب کوری
- آبریزش و خارش چشم
- آب مروارید
- فشار خون چشم
- گل مژه
4- درمان امراض گوش:
- طنین صدا و وز وز و آواز گوش
- عفونت و درد گوش (صفراوی و یا صفرا و سودای ترکیبی) و زخم گوش
5- درمان امراض بینی:
- درمان حس بویایی از دست رفته
- درمان خشکی بینی (صفراوی)
- زخم بینی
6- درمان امراض دهان:
- عفونت لثه (پیوره)
- خونریزی لثه
- ورم لثه
- آبسه و ورم حاد لوزه
7- درمان امراض زبان:
- ورم زبان
- ترک خوردن زبان
- سوزش زبان
8- درمان امراض قلب:
- خفقان یا تپش قلب
- سکته‌های قلبی
- گرفتگی عروق قلب
9- درمان امراض معده و دستگاه گوارش و کلیه و مثانه:
- بواسیر
- شقاق
- ورم معقد
- دمل اطراف معقد
- آماس کلیه و مثانه
- زخم کلیه و مثانه
10- درمان امراض خاص مردان:
- ورم بیضه
- پروستات
- سوزش منی
- واریکوسل
11- درمان امراض خاص زنان:
- گرفتگی عروق تناسلی زنان
- بواسیر رحم
- شقاق رحم
12- درمان امراض استخوان و مفاصل:
- درد مهره‌های گردن
- درد آرنج و درد مچ دست
- دیسک کمر و سیاتیک
- ورم زانو و ورم پشت زانو
- آرتروز زانو و درد ساق پا
- سوزش پا و نقرس
- خار پاشنه
- لاغر شدن عضلات پا و سر شدن عضلات پا
- آرتریت روماتوئید و وماتیسم
- خون‌مردگی ناشی از شکستگی و لاغر شدن پا پس از گچ‌گیری
13- درمان امراض عروقی:
- فشارخون
- واریس
- خواب رفتن اعضاء بدن و تجمع خون در اثر ضربه
14- درمان اعضاء عفونی:
- عفونت‌های بی‌هوازی
- عفونت‌های قارچی دستگاه تناسلی و کشاله ران
- عفونت‌های قارچی کف دست و پا
- گانگرن یا قانقاریا
سوالی که همواره در بین عموم جامعه مطرح می‌شود این است که آیا زالو باعث انتقال هپاتیت و ایدز می‌شود؟ و همواره ما در پاسخ این سوال پاسخ منفی ارائه نموده‌ایم. چرا که هر زالو تنها برای یک بیمار استفاده می‌شود و پس از جدا شدن از بدن وی معدوم می‌شود، بنابراین امکان انتقال این بیماری‌ها وجود ندارد.
