حضرت رسول (ص) در بيان آداب غذا خوردن می‌فرمایند: «اما آداب آن، کوچک کردن لقمه و جويدن کامل است.»
كتاب من لايحضره الفقيه، جلد 4، صفحه 355 و کتاب مكارم‌الأخلاق، جلد 2، صفحه 321 و کتاب بحار‌الأنوار، جلد 66، صفحه 415
فوائد خوب جویدن غذا
از نظر علمی ثابت شده است که خوب جویدن هر لقمه باعث ترشح مطلوب و کافی بزاق همراه با لقمه‌های غذا خواهد شد. هر چقدر میزان بزاق ترشح شده همراه با لقمه افزایش پیدا کند، هضم و جذب غذا در سیستم گوارش تسهیل و آسان خواهد شد.
با افزایش ترشح بزاق در دهان به علت ماهیت گرم و تری که دارد، کاهش سردی و رطوبت معده را در پی خواهد داشت و هرقدر سردی و رطوبت در معده کاهش یابد، حجم معده کوچکتر و میزان اشتها کمتر شده، بنابراین میل به پرخوری به شدت کم خواهد شد.
علاوه بر بهبود هضم غذا و گرم شدن معده و در نتیجه آن کاهش اشتهای کاذب، جویدن زیاد غذا مزایای زیادی دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌نماییم:
—
- جذب بیشتر مواد غذایی
جویدن مواد غذایی را از ذرات بزرگتر به ذرات کوچکتر می‌شکند. این امر سبب هضم راحت‌تر مواد غذایی خواهد شد که جذب آسان‌تر مواد غذایی در روده‌ها را نیز در پی دارد.
—
- حفظ وزن مناسب و تناسب اندام
جویدن بیشتر، زمان بیشتری را برای پایان یک وعده غذایی به ما می‌دهد و این امر سبب می‌گردد که حجم کمتری کالری را وارد بدن خود کنیم. حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا مغز ما سیگنال مناسب را به اندام‌های گوارشی برساند تا احساس سیری اتفاق افتد. بنابراین تحقیقات نشان داده است که افرادی که آهسته‌تر غذا می‌خورند، در هر وعده غذایی ۱۰ درصد کالری کمتری را نسبت به افرادی که تند غذا می‌خورند، مصرف می‌نمایند.
—
- در معرض بزاق قرار گرفتن بیشتر مواد غذایی
بزاق حاوی آنزیم‌های گوارشی است. بنابراین با جویدن کامل غذا، آنزیم بیشتری ترشح شده و زمان بیشتری به این آنزیم می‌دهیم تا شروع به شکسته شدن مواد غذایی کند و این امر هضم را آسان‌تر می‌کند. یکی از این آنزیم‌های بزاق لیپاز است که به شکستن چربی‌ها کمک می‌کند. همچنین ترشح بیشتر بزاق به حرکت روان‌تر مواد در مری نیز کمک می‌نماید.
—
- هضم راحت‌تر
فرآیند جویدن غذا و تبدیل آن به قطعات کوچکتر سبب آسان‌تر شدن هضم مواد غذایی می‌شود. هضم فرآیند دشواری است که نیاز به مقدار زیادی انرژی دارد. جویدن غذا سبب می‌شود که معده کار خود را به طور موثرتری انجام دهد و تجزیه مواد غذایی سرعت بیشتری داشته باشد.
—
- مفید بودن جویدن غذا برای دندان‌ها
استخوان‌های فک، دندان‌ها را حفظ می‌کنند و زمانی که جویدن انجام می‌شود، این امر برای تقویت استخوان‌های فک و دندان‌ها بسیار مفید است. همچنین همان طور که گفته شد، در حین جویدن مناسب ترشح بزاق افزایش می‌یابد که علاوه بر کمک به هضم مواد غذایی، به پاک شدن ذرات غذایی و محیط دهان از باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا کمک شایانی می‌کند و ایجاد پوسیدگی و پلاک‌های دندانی نیز کاهش می‌یابد.
—
- کمتر ماندن مواد غذایی در روده
هنگامی که ذرات غذایی به صورت نادرست جویده و وارد معده شوند، ممکن است به صورت هضم نشده باقی بماند و وارد روده شوند. در روده فعالیت باکتری‌ها برای شکستن مواد غذایی آغاز خواهد شد که این فعالیت زیاد منجر به تولید گاز بیشتر در سیستم گوارشی، نفخ، اسهال، یبوست، درد شکم و سایر مشکلات گوارشی می‌شود.
—
- لذت بردن از طعم مواد غذایی
اگر در هر وعده مواد غذایی را به سرعت قورت دهیم و مواد غذایی کامل جویده نشود، طعم و مزه واقعی اجزای آن ماده غذایی را درک نخواهیم کرد. بنابراین آهسته غذا خوردن سبب بیشتر لذت بردن از طعم مواد غذایی خواهد شد.
—
