از دوران گذشته جهت درمان بسیاری از بیماری‌ها سه روش خون‌گیری متداول بوده است و بسیاری از حکما از زمان بقراط، افلاطون تا ابن سینا، جرجانی، رازی و…. برای درمان بیماران‌شان از این روش‌ها استفاده می‌کردند که عبارت بود از:
1- اهدای خون:
که از دوران گذشته نیز متداول بوده است. همان روشی است که هم اکنون در سازمان انتقال خون از آن بهره می‌گیرند و علاوه بر این که باعث تازه شدن خون در بدن می‌گردد، نقش انسانی ویژه‌ای برای کمک به بیماران نیازمند دارد و بسیاری از طبیبان سالی یک الی دو بار اهدای خون را بر اساس توان فرد توصیه نموده‌اند.
2- فصد:
فصد که شبیه اهدای خون می‌باشد و از عروق خاصی در بدن خون گیری انجام می‌شود. به علت آن که سبب دفع سودا از بدن می‌گردد نقش درمانی خاصی دارد و در تعدادی از بیماران بهبودی‌شان را تسریع می‌کند، به ویژه در افرادی که علت اصلی بیماری‌شان تجمع بیش از حد سودا در بدن‌شان می‌باشد.
3- حجامت:
نقش درمانی ویژه‌ای در بسیاری از بیماران دارد. در حقیقت حجامت با تحریک سیستم ایمنی و هورومون‌های بدن سبب ایجاد یک خود تنظیمی در بدن می‌گردد.
مثال اول: حجامت لاله گوش در نوزادان که باعث کاهش سریع زردی (کاهش بیلی‌روبین) می‌شود، به علت آن است که با تحریک این منطقه (ایجاد چند خراش سطحی در لاله گوش) سیستم دفع بیلی‌روبین در بدن فعال‌تر شده و کبد با سرعت بیشتری باعث دفع این ماده از بدن نوزاد می‌گردد و در نهایت زردی نوزاد در عرض کمتر از 24 ساعت کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند. در صورتی که از هر نقطه دیگر از بدن نوزاد خون گیری به عمل آید این تاثیر را نخواهد داشت.
مثال دوم: در افرادی که دچار خارش شدید بدن شده‌اند یک الی دو مرحله حجامت ساقین (پشت ساق پا) در بیش از 90% مورد باعث کاهش و از بین رفتن این خارش آزاردهنده خواهد شد و در واقع با تحریک گیرنده‌های موجود در این محل (ایجاد خراش سطحی در پشت ساق پا) سیستم هورمونی بدن را که دچار اختلال شده است، اصلاح می‌گردد و علاوه بر این حجامت در این منطقه باعث دفع سودای اضافی از بدن خواهد شد.
در بين روش‌های خون‌گیری که در بالا بیان شد، حجامت مهم‌ترین اثر درمانی را در افراد مختلف ایجاد می‌کند؛ به ویژه در افراد صفراوی، دموی و سوداوی مزاج. شاید یکی از علل این که پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) و حکمای بزرگی هم‌چون ابن سینا در بیانات مختلف هم‌چون حدیث معراج و … به انجام این روش درمانی که نقش پیشگیری و درمانی بسیار موثری در بروز و درمان بسیاری از بیماری‌ها دارد، توصیه فراوان نموده‌اند افزایش سطح سلامت جامعه است.
نکته: بسیاری از افرادی که حجامت را همان خون‌گیری در زمان حاضر معرفی می‌کند به علت آن است که از اثر درمانی انواع حجامت‌ها و تفاوت اهدای خون اهدای خون و حجامت بی‌اطلاع می‌باشند. لازم به ذکر است در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی تحقیقات گسترده در نقش سلامتی ساز، حجامت انجام گرفته است. که مقالات آن در سایت‌های مختلف وجود دارد و پیرو این تحقیقات حجامت در این کشورها رواج گسترده‌ای پیدا کرده است. هم اکنون در آلمان، فرانسه، آمریکا و … مراکز درمانی متعددی برای انجام طب سنتی و حجامت راه اندازی شده است.
تذکر: هر چند که حجامت در بسیاری از افراد توصیه شده است ولی اولا از حد اعتدال نباید بیشتر انجام شود، که برای افراد سالم سالی یک الی دو بار می‌باشد و ثانیا در افراد بلغمی مزاج (سرد و تر) بهتر است با نظر پزشک آشنا به طب سنتی و اسلامی در صورت نیاز انجام شود.
