خواص غذایی و دارویی سیاه دانه

Black-seed

سیاه‌دانه، دانه‌هایی سیاه که زاویه‌دار و معطر هستند و به نام‌های شونیز، حب‌السودا و سیاه تخمه نیز شناخته می‌شود. مزاج سیاه‌دانه خیلی گرم و خشک بوده و مصلح آن کتیرای خوراکی است. همچنین سیاه دانه تکه کننده بلغم، زداینده، بادشکن و تنقیه کننده است.

ترکیبات سیاه‌دانه عبارت است از: روغن (اصلی‌ترین بخش) که 40% وزن آن را تشکیل می‌دهد و مواد معطر و فرار، ویتامین E، هورمون‌های جنسی،  ویتامین‌های A و D

رسول اکرم (ص) می‌فرمایند: وقتی به آسمان هفتم صعود کردم، هیچ ملکی از من گذر نکرد مگر این که گفت: ای محمد (ص) حجامت کن و امتت را به حجامت و خوردن سیاه‌‌دانه و قسط امر بفرما. (بحارالانوار جلد 62، صفحه 300، باب 89)همچنین از امام موسی بن جعفر (ع) روایت شده است: سیاه‌دانه برای هر دردی شفاست، مگر برای مرگ؛ بر شما باد خوردن سیاه‌دانه (بحار‌الانوار جلد 62، صفحه 227)

سیاه‌دانه در بعضی از بیماران درمان اصلی و در بعضی درمان کمکی است:

  • بلغم‌زدایی قوی، درمان خلط، زکام، سینوزیت، درمان آسم، تنگی نفس و برونشیت
  • کاهش درد دندان، درمان کاهش بینایی و آب مروارید
  • درمان نازایی، مدر حيض (راه انداختن پریود)، زیاد کردن شیر و جهت تقویت زنان بعد از زایمان
  • درمان سنگ کلیه و مثانه، ادرار آور، کاهش اوره و فشار خون
  • درمان مسمومیت‌های خون، درمان بزرگی کبد، محافظت از کبد و درمان یرقان
  • درمان درد کمر و سیاتیک و روماتیسم مفصلی
  • درمان یبوست، هموروئید و کولیت اولسر
  • افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن به ويژه برای مبتلايان به ایدز
  • درمان دیابت (با کاهش قند)
  • ضد انگل و ضد میکروب، درمان آبسه و عفونت، درمان عفونت گوش و مسهل نیش حشرات
  • کمک به درمان پیسی، بَرَص یا ویتیلیگو (Vitiligo)

موارد منع مصرف سیاه‌دانه:

در دوران حاملگی، مصرف سیاه‌دانه ممنوع است.

توجه بسیار مهم:

لازم به ذکر است که مطالب فوق صرفا جهت آگاهی بوده است و استفاده از سیاه‌دانه در درمان بیماری‌های فوق‌الذکر بدون اطلاع کافی ممکن است باعث ایجاد عارضه گردد. برای آگاهی از چگونگی استفاده از سیاه‌دانه حتما به پزشک متخصص در طب سنتی مراجعه نمایید.

تعدادی نسخه‌های طب سنتی:

سیاه‌دانه دشمن جوش‌های زیر پوستی:
درمان‌گران طب سنتی، مصرف موضعی سیاه‌دانه و روغن کنجد را برای درمان جوش‌های زیر پوستی بسیار موثر می‌دانند. برای حصول این مطلب، روغن کنجد و پودر سیاه‌دانه را با یکدیگر ترکیب کرده و آن را بر روی پوست صورت ماسک کنید. استفاده از این ترکیب به مدت 14-10 روز، منجر به بهبود جوش‌های زیرپوستی می‌شود.

تسکین روماتیسم با سیاه‌دانه:
یک فنجان روغن سیاه‌دانه را گرم کنید سپس قبل از خواب آن را به محل درد بمالید و خوب ماساژ دهید. سپس محل را با یک تکه پارچه پشمی، باندپیچی نموده و استراحت کنید.

افزایش شیر مادران:
اگر هر روز صبح سیاه‌دانه خورده شود، قاعده‌آور بوده و ترشح ادرار و شیر را افزایش می‌دهد.

سیاه‌دانه اکسیر جوانی:
روغن سیاه‌دانه اکسیر جوانی است و اگر این روغن را بر کمر و مواضع مخصوص بمالند، برگشت جوانی مشهود خواهد بود.

درمان بیماری‌های پروستات:
برای درمان بزرگی پروستات توصیه استفاده از سیاه‌دانه و مشتقات آن توصیه می‌شود. لازم است بخش انتهایی کمر را با روغن سیاه‌دانه چرب کرده و نیز ناحیه پایین بیضه‌ها را با ماساژ و مالش دایره‌ایی به وسیله‌ی روغن سیاه‌دانه قبل از خواب چرب نمایند. برای کمک به تسریع درمان این عارضه، صبح و شب یک قاشق مرباخوری دوسین (ترکیب یک واحد پودر سیاهدانه و سه واحد عسل) میل شود.

نحوه استفاده از سیاه‌دانه:

بهترین نحوه استفاده از سیاه‌دانه، تبدیل آن به پودر نرم و پودر نیم‌کوب است، زیرا این شیوه اثرات خود را بیشتر نمایان می‌سازد و هضم و جذبش آسان‌تر و بیشترمی‌شودِ مشروط بر این که پس از پودر شدن بلافاصله استفاده شده و در معرض هوا، اکسیده نشود.

خواص سیاه‌دانه و عسل (دوسین):

معجون یک واحد سیاه‌دانه و سه واحد عسل معروف به معجون دوسین از داروهای ساده و درعین حال موثری است که از قدیم در طب سنتی محبوب بوده است و برای درمان بیماری‌های مختلفی از آن استفاده می‌شد.

این معجون خواص بسیار زیادی دارد که به بخشی از آنها اشاره می‌کنیم:

  1. سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
  2. برای درمان سرماخوردگی‌های پی در پی مفید است.
  3. در درمان تب‌های بلغمی و سوداویی تاثیر دارد.
  4. ادرارآور است و برای مردان مبتلا به پروستات مفید است. هم‌چنین عفونت‌های ادراری را درمان می‌کند.
  5. برای درمان سردردهایی که مرتبط با مزاج سرد هستند مفید است.
  6. نفخ معده و دل دردهای ناشی از آن را درمان می‌کند.
  7. برای پیشگیری و درمان زخم معده موثر است.
  8. موجب افزایش شیر مادران شیرده می‌شود.
  9. باعث کاهش عوارض داروهای شیمی درمانی بر کلیه‌ها می‌شود.
  10. با طبع گرم بسیار انرژی‌زا و باعث از بین رفتن افسردگی می‌شود.
  11. با افزایش تعداد اسپرم و درمان ناباروری حاصل از کمبود تعداد اسپرم مفید است.
  12. به علت دارا بودن ماده‌ای که در بدن تولید آنتی هیستامین می‌کند، برای درمان حساسیت آسم بسیار مفید است.