کلسیم در بین مواد معدنی جایگاه ویژهای دارد، زیرا بیشترین ماده معدنی است که در بدن ما وجود دارد.
—
نقش کلسیم در بدن
- کلسیم عامل استحکام استخوانها است.
- ضربان قلب را تنظیم میکند.
- در متابولسیم آهن بدن موثر است.
- در تنظیم کار سیستم اعصاب بدن نقش اساسی دارد.
- برای عملکرد عضلات ضروری است.
- بیخوابی را کاهش میدهد.
- انتقال پیامهای عصبی به واسطه یون کلسیم صورت میگیرد.
راههای تشخیص کمبود کلسیم
- برسی وضعیت ناخنها:
یکی از راحتترین و در دسترسترین راههای تشخیص کمبود کلسیم در بدن بررسی وضعیت ناخنها است. نرمی ناخنها، کاهش رشد ناخنها، گوشه کردن ناخنها، شکننده بودن ناخنها نشاندهنده کاهش میزان کلسیم در بدن است.
نرمی ناخنها: درصورتی که ناخنها به ویژه ناخنهای دست نرم شده و استحکام طبیعی خود را از دست داده باشند، در اکثر موارد این موضوع ناشی از کمبود کلسیم در بدن میباشد که با مصرف مواد غذایی طبیعی که دارای کلسیم مناسب هستند میتوان این عارضه و عوارض دیگر ناشی از این کمبود را در بدن درمان کرد. مواد خوراکی حاوی کلسیم مناسب در زیر معرفی خواهند شد.
عدم رشد ناخن: در مواردی که کمبود کلسیم در بدن شدید باشد و مدت نسبتا طولانی ادامه داشته باشند، باعث میشود که رشد ناخنها کند شود و در موارد پیشرفته متوقف گردد. به عبارت دیگر عدم رشد ناخنها در اکثر موارد ناشی از کمبود شدید کلسیم در بدن میباشد. در بسیاری از مواردی پوسته پوسته شدن اطراف ناخنها (گوشه کردن ناخنها) و یا شکستن غیرطبیعی ناخنها هم ناشی از کمبود کلسیم در بدن میباشد.
- ریزش مو:
ریزش مو علل زیادی دارد ولی یکی از علل نسبتا شایع آن، کمبود کلسیم است. در افرادی که دچار نرمی ناخنها همراه با ریزش هستند، به احتمال قوی علت ریزش موی آنها کمبود کلسیم است. همچنین از جمله عوارضی که در زنان باردار یا شیرده که دچار کمبود کلسیم میشوند شایع است، ریزش شدید موها است که با جبران کلسیم تا حدود زیادی این مشکل بر طرف خواهد شد.
- دردهای مفصلی:
یکی از علل شایع افزایش دردهای مفصلی به ویژه مفصل زانو، کمبود کلسیم میباشد که سبب تشدید بیماری میشود. کاهش کلسیم در بدن، تخریب غضروفهای مفصلی به ویژه مفاصل زانو و کمر را شدت میبخشد و جبران کلسیم سبب تسریع در بهبودی بیماری میشود.
درمان کمبود کلسیم با غذاهای طبیعی
کلیه مواد زیر در حد بالایی دارای کلسیم هستند و میتوانند جهت جلوگیری از کمبود این ماده موثر در بدن و حتی جبران کمبود کلسیم در رژیم غذایی روزانه قرار داده شود و جایگزین بسیار مناسبی برای انواع قرصهای کلسیم میباشند. علاوه بر جبران سریع این ماده موثر در بدن نه تنها عوارض داروهای شیمیایی را ندارند بلکه خواص متعدد دیگری را برای بدن به همراه دارند.
لبنیات:
فرآوردهای لبنی مانند شیر، ماست، پنیر، کشک و … دارای میزان مناسبی از کلسیم میباشند و میتوانند به منظور جلوگیری از کمبود کلسیم در بدن، در رژیم غذایی روزانه قرار داده شود.
بادام درختی:
بادام علاوه بر داشتن ویتامین B1 و B2، دارای مقدار زیادی کلسیم و میزان قابل توجهی فسفر است. به علل زیادی از جمله جذب بالای مواد موجود در بادام در سیستم گوارش و همراه بودن کلسیم و فسفر با هم در بادام مصرف این ماده مغزی، علاوه بر آن که بادام سبب تقویت حافظه و نیروی بینایی میگردد، نقش بسیار موثری در جلو گیری از کمبود کلسیم دارد. تا آنجا که در افرادی که دچار کمبود کلسیم شدهاند اگر به مدت 40 روز، روزی 14 عدد بادام خام مصرف کنند تا حدود بسیار زیاد این کمبود جبران شده و علائم آن در بهبود رشد مو و ناخن به سرعت نمایان میشود. در خانمهای بارداری که نیاز بالایی به کلسیم دارند برای تامین آن بهتر است که علاوه بر مصرف فرآوردهای لبنی و دیگر مواد کلسیم دار روزانه 5 الی 7 عدد بادام خام میل نمایید، تا علاوه بر تامین کلسیم مورد نیاز مادر و جنین، مصرف بادام سبب افزایش هوش و حافظه نوزاد خواهد شد و خواص متعدد دیگری برای مادر جنیندارا میباشد.
مصرف بادام در خانمهای شیرده در دوران شیردهی نه تنها باعث میشود که مادر دچار پوکی استخوان ناشی از کمبود کلسیم نشود، بلکه با افزایش میزان کلسیم در شیر مادر باعث میشود که رشد نوزادشان در حد عالی ادامه پیدا نموده و دچار نرمی استخوان و … نشود. میزان مصرف بادام در این مادران حداقل روزی 5 عدد به صورت خام میباشد.
تذکر: لازم به ذکر است در افرادی که دچار ناراحتی گوارشی مثل ورم و درد معده هستند، بهتر است مصرف روزانه بادام را در طول روز قرار داده و بادامها را خوب بجوند.
کنجد:
کنجد و انواع فرآوردههای آن همچون ارده، حلوا ارده و … علاوه بر دارا بودن ویتامینهای F1 ،E ،B ،D، دارای مقدار زیادی کلسیم و نیز منبع سرشاری از انرژی میباشد. 100 گرم کنجد، 783 میلیگرم کلسیم دارد که 2.5 برابر کلسیم موجود در یک لیوان شیر میباشد. (یک لیوان شیر 300 میلیگرم کلسیم دارد.) همچنین کنجد به علت طبیعت گرمش برای افراد یا طبیعت سرد مناسب است.
سبزیجات:
از بین سبزیجات به ترتیب جعفری، کلم پیچ، اسفناج دارای مقادیر بالای از کلسیم میباشند که با قرار دادن آنها در رژیم غذایی خود تا حدود زیادی سبب پیشگیری از کمبود کلسیم در بدن خواهد شد.
حبوبات:
در میان حبوبات، بیشترین مقادیر کلسیم را سویا و لوبیا چیتی دارا هستند. مصرف این مواد به ویژه در دورانی که فرد نیاز بالایی به کلسیم دارد، همچون دوران کودکی، بلوغ، بارداری، شیردهی و سنین کهولت و … بسیار مفید خواهد بود.